De tweede aanbieder van pakketreizen in Europa vroeg maandag faillissement aan. Dit leidde ertoe dat zo’n 600.000 toeristen strandden op hun vakantiebestemming en de Britse regering ‘de grootste repatriëringsoperatie in vredestijd ooit’ in gang zette. Het aandeel, dat al maanden aan het afglijden was, verloor vrijdag al een kwart van zijn waarde. Nu lijken de stukken waardeloos.

Er was in het weekend nog een ultieme reddingspoging gedaan. De Chinese grootaandeelhouder Fosun en de banken en obligatiehouders zouden samen in totaal 900 miljoen pond sterling nieuw kapitaal in het bedrijf steken. Daarbij zouden andere zittende aandeelhouders wel te maken krijgen met een flinke verwatering.

Struikelblok bleek echter een aanvullende eis van de banken dat het bedrijf 200 miljoen pond extra kapitaal zou vinden. Een beroep op de Britse regering hiervoor faalde en daarmee was het lot van het bedrijf bezegeld.

Schommelende schuld
Opvallend is dat Thomas Cook eigenlijk met een relatief overzichtelijke nettoschuld ten onder gaat. Het bedrijf had bij de halfjaarcijfers weliswaar ruim 1,2 miljard pond nettoschuld, maar dat heeft voor een belangrijk deel te maken met het seizoensgebonden karakter van de reisbranche die het vooral van de zomer moet hebben.

In de tweede helft van het boekjaar dat afloopt op 30 september, draait Thomas Cook circa tweederde van de jaaromzet. De nettoschuld loopt hierdoor in het eerste halfjaar op. Aan het eind van het vorige boekjaar bedroeg de nettoschuld nog minder dan 400 miljoen pond.

Hetzelfde is te zien bij de Duitse concurrent TUI. Deze had per 31 maart een nettoschuld van bijna 2 miljard euro, terwijl aan het eind van het vorige boekjaar een netto cashpositie in de boeken stond.

Het was dan ook niet zozeer de schuldpositie die het probleem lijkt te zijn geweest als wel het beroerde verdienvermogen. Thomas Cook maakte vanaf 2011 alleen in 2015, 2016 en 2017 een kleine winst. In 2018 werd 163 miljoen euro nettoverlies geleden.

Het bedrijf was bezig met een verbeterplan. De eigen hotels waren een belangrijke drijver voor toekomstige winstgroei en er liep een kostenbesparingsprogramma. Getuige de eis van 200 miljoen extra krediet waren de banken echter niet overtuigd dat het snel zou leiden tot verbetering van de resultaten.

Drie CFO’s in twee jaar
Thomas Cook heeft de afgelopen twee jaar drie CFO’s gehad. CFO Michael Healy vertrok eind 2017 en werd opgevolgd door Bill Scott. Deze moest na enkele winstwaarschuwingen en een flinke koersval binnen negen maanden alweer het veld ruimen. Interim-CFO Sten Daugaard, eerder CFO van Lego, bleek niet in staat het financiële reddingsplan op het droge te trekken.

Aangezien Thomas Cook uiteindelijk een fundamenteler probleem had dan de kapitaalstructuur, is het de vraag of dat de CFO moet worden aangerekend. Wellicht had het bedrijf beter eerder op zoek kunnen gaan naar een andere CEO.